Limburgse uitspraken

[Het Rode Mannetje]

toen ik nog hiel klein waas en van 't leave niks begreep allien mar speulde, oot en sleep

[Het Rode Mannetje]

Neet mier an denke, ’t het toch gen nut want vanaf ’t begin zien ow kaarte geschud!

[Het Rode Mannetje]

't Giet allemoal good vur zolang als't deurd, mar d'r keumt enne dag dan is't gebeurd!

[Willem2]

Bron : Geen Stijl.nl

Waar elders streektaal en dialect op hun retour zijn, is het Zuid-Limburgs een taal die steeds meer gesproken wordt, ook door de jeugd. Bovendien is het een onafhankelijke taal - geen dialect van het Nederlands of Duits - die zinsconstructies bevat die nergens anders in de wereld voorkomen.


Dat blijkt uit een onderzoek van wetenschapper Jean Frins uit Landgraaf, die hiermee afstudeerde aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Uit dit werk, dat drie jaar in beslag nam, komt naar voren dat het Limburgs voor zover bekend de enige Germaanse taal is met een typisch Romaanse zinsbouw. Het gaat om de taal die wordt gesproken in het gebied tussen Geleen en Eijsden, het Duitse Eschweiler en het Belgische Eupen.

[Willem2]

Vrij naar de noord Limburgse band : Rowwen Hèze

't is een kwestie van geduld
rustig wachten op de dag
dat heel de wereld Limburgs lult
ik heb mien ganse lange leave gewacht
op d'n daag di mos koome en op de nacht
op alles wat ik woj mar wat ik noeit kreeg
't waas te deur of te vroeg of te laat vur meej
wachte op succes en op de moeijen daag
dat ik in de zon in miene zeilboet laag
riek woj ik weare beroemd en gevierd
mar tot nou toe heb ik allein mar gelierd
refrein
zoveul tied en zoveul energie
en amper iemand di meej kent zeg nou wie
soms heb ik gedocht 't keumt dor aal dat beer
en met een vies gezicht zat ik mien glaas wir neer
of 't keumt dor 't eate ik leaf verkiert
haj ik vroeger mar door gelierd
denke denke denke ik begreep 't neet mar ik wiet nou woar 't an leet
refrein
want d'r keumt ennen daag dan loep ik dor Maastricht
dan zidde minse denke ik ken dat gezicht
dan loep ik over stroat en wer noa gerend
doar hedde di beroemde ik bin herkend

Willem2 :wink: :zauberkis








Zaterdag wordt het trouwens zoiets :

t keumt mei veur ge zit allien ge zit te baale
ge zit al oore lang te kieke nar ow schoon
niks te proate niks te zeen niks te beleave
oet vervealing gadde mar wat zinnigs doon
en met de hand deep in de tes loepte de stroat op
alles donker lampe oet gordiene dicht
en net als ge bedenkt ik gaj nar hoes nar bed toe
schient zachtjes in de verte 't verlossend licht

ach bestel mar bestel mar bestel mar
ge wet dat ik 't neet kan loate
nog efkes en dan begin ik
d'r wir duchtig langs te proate

in 't cafe an d'n tap wuurd 't mar latter
de klok die kunde doar neet zeen die hengt te hoeg
van al dat beer werde stiekemaan mar zatter
't wuurd nou echt d'n hoegste tied um weg te goan
ge pakt ow pilske en ow knip um te betaale
keumt d'r net nog zonne blieje bij ow stoan
stel ow ni aan man zoep d'r toch nog enne mei man
wie denkt d'r nou zo vroeg al an naar hoes te goan

ach bestel mar bestel mar bestel mar
ge wet dat ik 't neet kan loate
nog efkes en dan begin ik
d'r wir duchtig langs te proate

't wuurd drukker de biljartclub keumt nar binne
verloare mar dat makt vur die niks oet
dikke piet zet dat 'ie vet haj kunne winne
mar d'n teagestand waas schienbaar toch wat groet
en zoe velt d'r doar wal aalt wat te beleave
minse koome doar nar binnen minse goan
al stort de ganse werlt inien 't kan niks geave
zolang 't beer en de cafe mar blieve stoan

ach bestel mar bestel mar bestel mar
ge wet dat ik 't neet kan loate
nog efkes en dan begin ik
d'r wir duchtig langs te proate

[Het Rode Mannetje]

Limburgs



Naar het Limburgse taalgebied zijn door de jaren heen vaak diepgaande dialectonderzoeken gehouden. Dit heeft te maken met de ingewikkelde samenstelling ervan. Niet alleen strekt het zich uit over drie landen, het markeert ook nog eens een overgangsgebied tussen het zogenaamde Nederfrankisch (waaronder het Nederlands) en het Centraalfrankisch (waaronder enkele Duitse dialecten vallen). Het Limburgs kenmerkt zich dus door een grote mate van afstand tot het Nederlands, maar heeft daar ook duidelijke overeenkomsten mee, vooral met de zuidelijke dialecten. Ook zijn in het Limburgs uitdrukkingen en grammaticale constructies behouden gebleven die in het Nederlands al eeuwen niet meer voorkomen, zoals bijvoorbeeld de naamvallen. Voor meer over de eigenaardigheden, maatschappelijke en culturele status van deze taal, zie de situatieschets.

Limburgs officieel als taal erkend
Op 14 februari 1997 is het Limburgs officieel door de Nederlandse regering als 'vreemde' taal erkend, onder het Europees Handvest voor Regionale en Minderheidstalen.
Van de politieke partij "Pertie Nuuj Limburg" (PNL) is in de zomer van 2000 een initiatiefvoorstel gekomen om het gebruik van de Limburgse taal verder te stimuleren en om een 'Algemeen geschreven Limburgs' (AGL) te ontwikkelen en promoten. Dit voorstel is behandeld in de gedeputeerde staten van Nederlands Limburg. Na het laten vallen van het AGL, waarvoor nog niet voldoende politieke steun was, is het voorstel aangenomen. Dit betekent o.a. dat er een streektaalfunctionaris is aangewezen en dat een Raad voor het Limburgs zal worden opgezet. De streektaalfunctionaris is momenteel Pierre Bakkes uit Montfort.

Het Limburgs is geen dialect, maar een taal
De Limburgse taal is een zelfstandige en volwaardige, aan het Duits en Nederlands verwante taal. Het heeft een andere oorsprong dan het Nederlands en bestrijkt een vrij groot gebied. In Limburg spreken ongeveer een miljoen mensen Limburgs en het taalgebied strekt zich over drie landen uit: België, Duitsland (gemeente Zelfkant) en Nederland.
De Limburgse taal wordt door velen aangeduid als "de Limburgse dialecten". Dit is onjuist, want een dialect is een afgeleide van een zelfstandige en volwaardige taal. Het Limburgs, echter, is een onder het Europees Handvest voor streektalen of talen van minderheden erkende taal. Het doel van dit Handvest is het beschermen en het versterken van de niet-dominerende talen in Europa. Belangrijk evenwel, voor de afbakening van het begrip dialect, zijn de criteria die het "European Bureau for Lesser Used Languages" (onderdeel van de Europese Unie en verbonden aan de Raad van Europa, met een eigen positie binnen de UNESCO) hiervoor hanteert: "dialecten richten zich wat betreft de woordenschat, de zinsbouw en de spelling naar de standaardtaal." Geen van deze drie criteria is op de Limburgse taal van toepassing. Bovendien heeft het Limburgs, zoals hierboven vermeld, een formele status als taal. Hieruit kan men concluderen, dat het Limburgs geen dialect is, laat staan een dialect van het Nederlands, zoals sommige landgenoten plegen te denken, maar één taal.
Wat hier abusievelijk met "Limburgse dialecten" wordt aangeduid, zijn in werkelijkheid varianten en tongvallen van de Limburgse taal (elke taal kent deze verschijnselen):

Een variant is een deel van een bepaalde taal, dat zich door een bijzonder kenmerk, anders dan op grond van klanksynoniemen, van een ander deel van die taal onderscheidt. Dit begrip heeft betrekking op de woordvorm (bepaald door de consonanten). Ten oosten van de Panninger Linie wordt bijvoorbeeld de s~ in zekere gevallen als een sj~ uitgesproken (sjtraot, sjmiete), en ten zuiden als een scherpe s~ (straot, smiete).

Een tongval is een lokale uitspraak van hetzelfde woord binnen een bepaalde taal op grond van klanksynoniemen. Dit begrip heeft betrekking op de woordklank (bepaald door de vocalen). Het Limburgse woord voor groot kent bijvoorbeeld karakteristieke streekgebonden klanken: groet, groeët, grwat, enzovoort.

bron: http://taal.phileon.nl/

[Het Rode Mannetje]

2. Is Limburgs een dialect van het Nederlands?
Nee, Limburgs is geen dialect zoals het Haags of het Antwerps. Limburgs is de Nederfrankische tak van het Nederduits, waaruit o.m. ook het Nederlands is ontstaan.

3. Wat is het verschil tussen Nederlands en Limburgs?
Het Limburgse Nederduits heeft de evolutie van het Nederlands niet doorgemaakt. Door economische en politieke omstandigheden is hier een redelijk oorspronkelijke oervorm van die (Nederfrankische) taal blijven bestaan.
Door diezelfde omstandigheden is de invloed van het Limburgs op het Nederlands vrijwel nihil geweest. Hoewel ze beide uit hetzelfde taalkundige 'oerbos' komen, is er een duidelijke scheiding tussen deze twee telgen van dezelfde Nederduitse taalfamilie.
Het Limburgs -zo wordt door taalkundigen algemeen aanvaard- verschilt meer van het Nederlands dan het Fries

bron: http://www.limburghuis.nl

[Willem2]

2. Is Limburgs een dialect van het Nederlands?
Nee, Limburgs is geen dialect zoals het Haags of het Antwerps. Limburgs is de Nederfrankische tak van het Nederduits, waaruit o.m. ook het Nederlands is ontstaan.

Ik ben eff met Haagse Harry gaan praten (ouwehoeren in het haags ) :


Kappe nu.
Tis één grâhte geldklopperè om meâh geld te vange.
Zoiets hebbe wè in DenHaag en omstreke nie nâhdag. Wè melke ut land sâhiesâh al ùit. :D
Maah om extra geld van de EEG te krège daah hebbe we gein zin in. Dan kaume r auk meitein alleglè reigels. Pleuâht op.
Zau ik hep gezeg

We kunne ut beitâh hebbe auvâh de tering lekkere wève op deize site

Willem2 :D

[Sphinx]

Jao, jao W2. Tis waal weer goot met uch :D

[Willem2]

Rowwen Hèze zingt titelsong dialectserie

AMERICA (ANP) - De single Blaad An De Palm van Rowwen Hèze wordt gebruikt als titelsong van de Limburgse dialectserie De Hemelpaort. Deze is vanaf 22 februari te zien op de tv-zender L1, zo liet het management van de Limburgse band woensdag weten.
De Hemelpaort is geproduceerd door cineast Johan Nijenhuis (Keyzer en de Boer Advocaten, Costa!, Volle Maan) van NL Film & TV. Blaad An De Palm is de nieuwe single van Rowwen Hèze. Het nummer staat op de laatste cd Rodus & Lucius.

[Willem2]

AMERICA (ANP) - Het 'Lied vur Limburg' van Rowwen Heze is een doorslaand succes. Volgens een woordvoerder van de Limburgse band is het lied sinds het uitbrengen vorige week woensdag al 17.000 keer gedownload...................
http://www.metronieuws.nl/index.php?...&c=19&id=92854