Willem2
14 mei 2006, 07:20
Moeder, waar komt moederdag vandaan? Bart Lauvrijs, docent Volksdevotie aan de Universiteit van Antwerpen, geeft in zijn boek Een jaar vol feesten antwoord op deze en andere vragen over het moederfeest. En wat blijkt? Moeders worden vereerd zolang ze al bestaan.
Hoe lang vieren we onze moeder al?
Bart Lauvrijs: ,,Zolang er al een moeder bestaat, wordt ze vereerd. In het begin vereerden we vooral de oermoeder: moeder Aarde en moeder Natuur. We bedankten haar voor haar magische krachten. De Oude Grieken vereerden bijvoorbeeld de godin Rhea, de Moeder der Goden.’’
,,In de Middeleeuwen werd moederdag op een zondag voor Pasen gevierd. In die tijd gingen jonge meisjes ver van huis een beroep leren en kwamen ze thuis op moederdag met een geschenk. Dat was meestal een cake die ze met hun schamele loon speciaal voor moeder hadden gekocht.”
Cadeautjes van Hitler
Waarom vieren wij moederdag hier dan op de tweede zondag van mei?
,,Dat hebben we te danken aan de Amerikaanse Anna Jarvis. Haar moeder, Ann Reeves Jarvis, had zeven kinderen verloren en hield er maar vier meer over. Om haar verdriet te vergeten ging ze anderen helpen, onder andere tbc-patiënten. Toen ze stierf, wilde Anna alle overleden moeders eren. Ze ging brieven schrijven, bloemen uitdelen en prominenten aanspreken.’’
,,Op 12 mei 1907 vierden de protestantse kerken voor de eerste keer officieus moederdag. Maar Anna wilde dat het hele land het feest zou vieren. Ze schreef nog meer brieven, met resultaat. In 1914 riep president Woodrow Wilson Mother’s Day uit als een nationale feestdag. Die werd gevierd op de tweede zondag van mei. Maar het werd allemaal heel commercieel. Anna Jarvis probeerde nog in 1923 moederdag af te schaffen, maar dat mislukte. Na de Eerste Wereldoorlog namen wij in Europa de Amerikaanse traditie over.”
Werd moederdag wel eens gebruikt als politiek middel?
,,Jazeker. In de jaren 20 probeerde men moederdag te promoten omdat de Duitsers geen bloemen meer op de graven legden. In Nederland werd het dan weer gelinkt met de tuinbouw en bloemenindustrie. Hitler wilde moederdag zelfs in verband brengen met de voortplanting van het arische ras. Een moeder kreeg een bronzen kruis als ze vier kinderen had, een zilveren voor zes en een gouden voor acht. De feministen in de jaren 60 en 70 vonden moederdag absoluut fout omdat het de klassieke rol van de moeder in het gezin bevestigde.” (LDB)
Hoe lang vieren we onze moeder al?
Bart Lauvrijs: ,,Zolang er al een moeder bestaat, wordt ze vereerd. In het begin vereerden we vooral de oermoeder: moeder Aarde en moeder Natuur. We bedankten haar voor haar magische krachten. De Oude Grieken vereerden bijvoorbeeld de godin Rhea, de Moeder der Goden.’’
,,In de Middeleeuwen werd moederdag op een zondag voor Pasen gevierd. In die tijd gingen jonge meisjes ver van huis een beroep leren en kwamen ze thuis op moederdag met een geschenk. Dat was meestal een cake die ze met hun schamele loon speciaal voor moeder hadden gekocht.”
Cadeautjes van Hitler
Waarom vieren wij moederdag hier dan op de tweede zondag van mei?
,,Dat hebben we te danken aan de Amerikaanse Anna Jarvis. Haar moeder, Ann Reeves Jarvis, had zeven kinderen verloren en hield er maar vier meer over. Om haar verdriet te vergeten ging ze anderen helpen, onder andere tbc-patiënten. Toen ze stierf, wilde Anna alle overleden moeders eren. Ze ging brieven schrijven, bloemen uitdelen en prominenten aanspreken.’’
,,Op 12 mei 1907 vierden de protestantse kerken voor de eerste keer officieus moederdag. Maar Anna wilde dat het hele land het feest zou vieren. Ze schreef nog meer brieven, met resultaat. In 1914 riep president Woodrow Wilson Mother’s Day uit als een nationale feestdag. Die werd gevierd op de tweede zondag van mei. Maar het werd allemaal heel commercieel. Anna Jarvis probeerde nog in 1923 moederdag af te schaffen, maar dat mislukte. Na de Eerste Wereldoorlog namen wij in Europa de Amerikaanse traditie over.”
Werd moederdag wel eens gebruikt als politiek middel?
,,Jazeker. In de jaren 20 probeerde men moederdag te promoten omdat de Duitsers geen bloemen meer op de graven legden. In Nederland werd het dan weer gelinkt met de tuinbouw en bloemenindustrie. Hitler wilde moederdag zelfs in verband brengen met de voortplanting van het arische ras. Een moeder kreeg een bronzen kruis als ze vier kinderen had, een zilveren voor zes en een gouden voor acht. De feministen in de jaren 60 en 70 vonden moederdag absoluut fout omdat het de klassieke rol van de moeder in het gezin bevestigde.” (LDB)